Қазіргі таңда еліміздің жастар саясатының басты назарында — жұмыссыз және оқусыз жүрген жастарды, яғни NEET санатындағы азаматтарды қолдау мәселесі тұр. NEET — бұл ағылшын тілінен алынған Not in Education, Employment or Training сөз тіркесінің қысқартылған нұсқасы. Бұл санатқа 14 пен 35 жас аралығындағы, яғни оқу оқымайтын, жұмыс істемейтін және кәсіби даярлық курстарына қатыспайтын жастар жатады. Түркістан қаласында осындай жастарды анықтап, оларға қолдау көрсету мақсатында арнайы үй аралау жұмыстары жүргізілді.
Үй аралау жұмыстары: нақты қолдауға жол:
Аталған шара Түркістан қалалық Жастар ресурстық орталығының бастамасымен ұйымдастырылып, жергілікті әкімдік пен басқа да әлеуметтік мекемелермен бірлесе жүзеге асырылды. Жұмыс тобы құрамына орталық мамандарымен қатар, аудандық жұмыспен қамту орталығының өкілдері, ауыл әкімдіктерінің жастар ісі жөніндегі инспекторлары және білім беру саласының мамандары енді. Бұл командалар қала аумағындағы шағынаудандар мен ауылдық округтерді аралап, нақты тұрғылықты мекенжайларда тіркелген, бірақ оқымайтын, жұмыс істемейтін және кәсіптік білімге тартылмаған жастармен бетпе-бет кездесті.
Жұмыс барысында Түркістан қаласының шалғай орналасқан тұрғын аудандары мен ауылдық округтеріндегі үйлерге барып, жастармен ашық әрі сенімді әңгіме жүргізілді. Кездесу барысында жастардың нақты жағдайлары зерделеніп, қандай себептермен жұмыссыз немесе оқусыз қалғандары анықталды.
Ақпараттық-түсіндіру және қолдау көрсету:
Үй аралау жұмыстары барысында жұмыс тобының мамандары NEET санатындағы жастарға арналған мемлекеттік бағдарламалар туралы кең көлемде ақпарат берді. Атап айтқанда:
— «Жастар практикасы»;
— «Алғашқы жұмыс орны»;
— «Ұрпақтар келісімшарты»;
— «Қоғамдық жұмыстар»;
— «Бастау Бизнес» жобасы;
— «Кәсіпкерлік негіздері» оқыту курстары;
— Қайтарымсыз гранттар мен шағын несие беру бағдарламалары;
— «Серпін», «Дипломмен – ауылға!» сынды жобалар таныстырылды.
Жастарға бұл бағдарламалар бойынша қалай қатысуға болатыны, қандай құжаттар қажет екені және қайда жүгіну керектігі нақты әрі түсінікті тілмен түсіндірілді. Сонымен қатар, жұмыссыз жастардың бірқатары кәсіптік-техникалық білім беру мекемелеріне немесе қысқа мерзімді курстарға жолдама алу мүмкіндігімен танысты.
Түркістан қаласындағы NEET мәселесінің ерекшеліктері:
Түркістан қаласы — күн санап дамып келе жатқан тарихи әрі мәдени орталық. Соңғы жылдары қалада құрылыс, туризм, ауыл шаруашылығы, сауда және қызмет көрсету салалары қарқынды дамып келеді. Алайда, еңбек нарығында бәсекеге қабілетті болу үшін жастардың қажетті мамандықты меңгеруі, жаңа кәсіптерге икемделуі аса маңызды.
Өкінішке қарай, кейбір жастар еңбек нарығындағы өзгерістерге бейімделе алмай, оқусыз әрі жұмыссыз қалып қойып жатады. Бұл өз кезегінде әлеуметтік мәселелердің туындауына себеп болады. Осы орайда жүргізілген үй аралау жұмыстары — NEET жастарын қоғамнан алшақтамай, керісінше белсенді өмірге тартудың тиімді тетігі.
Жастардың өмір сапасына оң әсер:
Үй аралау шарасының алғашқы нәтижелерінің өзі-ақ оң өзгерістерге негіз қалап отыр. Анықталған NEET жастарының біразы Түркістан қаласындағы жұмыспен қамту орталығы мен колледждерге жолданып, кейбірі кәсіптік оқуға қабылданды. Сонымен қатар, өз кәсібін ашуға қызығушылық танытқан жастарға кәсіпкерлікке байланысты кеңес беріліп, гранттық бағдарламалар туралы толық ақпарат ұсынылды.
Бұл тек әлеуметтік көмектің бір бағыты ғана емес, жастардың өзін-өзі дамытып, қоғамға пайдалы азамат ретінде қалыптасуына жол ашады. Мемлекеттің, жергілікті әкімдіктің және Жастар ресурстық орталығының осындай бірлескен жұмыстары жастардың өмір сапасын жақсартуға бағытталған маңызды қадам екенін дәлелдейді.
Түркістан қаласында NEET санатындағы жастарды анықтап, қолдау көрсету бойынша жүргізілген үй аралау жұмыстары — жастармен тікелей, нақты әрі тиімді жұмыс істеудің үлгісі. Бұл шара жастардың қоғамнан шет қалмауына, керісінше белсенді өмірлік ұстаным қалыптастыруына ықпал етеді. Мемлекеттік бағдарламалар мен қолдау тетіктері туралы дер кезінде және нақты ақпарат алған жастар өз мүмкіндіктерін тиімді пайдалануға ынталы бола бастады.
Бұндай бастамалар тек Түркістан қаласы үшін ғана емес, еліміздің барлық өңірлері үшін де үлгі болуға лайық. Жастар — елдің ертеңі. Сондықтан әрбір жасқа қолдау көрсету — мемлекетіміздің тұрақты дамуы мен жарқын болашағының кепілі.
