Шымкент қаласы – еліміздің үшінші мегаполисі ғана емес, сонымен қатар ауылшаруашылық әлеуеті зор өңірлердің бірі. Қала аумағында көкөніс, жеміс-жидек, дәнді дақылдар және бақша өнімдері кең көлемде өсіріледі. Бұл өнімдердің сапалы әрі мол болуы, ең алдымен, егіс алқаптарының зиянкестерден қорғалуымен тығыз байланысты.
Соңғы жылдары ауылшаруашылық зиянкестері мен өсімдік ауруларының саны мен түрі артып келеді. Бұған климаттың жылынуы, жауын-шашынның тұрақсыздығы және агротехникалық талаптардың дұрыс сақталмауы себеп болуда. Осыған байланысты Шымкент қаласының ауыл шаруашылығы басқармасы тарапынан кешенді алдын алу жұмыстары жүйелі түрде жүргізіліп отыр.
Алдын алу жұмыстарының негізгі бағыттары:
1. Фитосанитарлық бақылау: Ауыл шаруашылығы өнімдерінің зиянкестермен зақымдануын болдырмау үшін тұрақты түрде фитосанитарлық бақылау жүргізілуде. Мамандар егіс алқаптарын аралап, зиянкестердің таралу ошақтарын ерте кезеңде анықтап, тез арада шара қолданады. Бұл – шығынды азайтып, өнім сапасын сақтаудың тиімді жолы.
2. Алдын ала өңдеу жұмыстары: Көктемгі және күзгі маусымдарда зиянкестерге қарсы профилактикалық өңдеулер жүргізіледі. Ауыл шаруашылығы басқармасы фермерлерге уақтылы химиялық және биологиялық құралдарды пайдалануға кеңес береді. Атап айтқанда, зиянкестердің жұмыртқалауы мен көбею кезеңіне дейінгі аралықта алдын ала шаралар қолға алынады.
3. Биологиялық күрес әдістері: Химиялық препараттардың экологияға зиян келтірмеуі үшін қалада биологиялық әдістер кеңінен енгізіліп жатыр. Мысалы, трихограмма, алтын көзді және энтомофагтар сияқты жыртқыш жәндіктерді пайдалану – қауіпсіз әрі тиімді тәсілдердің бірі. Бұл әдіс әсіресе жылыжай шаруашылықтарында нәтижелі болып отыр.
4. Аграрлық кеңес беру және оқыту: Фермерлер мен шаруа қожалықтарына зиянкестермен күресудің заманауи әдістерін үйрету мақсатында семинарлар мен оқыту тренингтері ұйымдастырылуда. Оқу барысында зиянкестердің түрлері, олардың өмірлік циклі, залалы және оларға қарсы тиімді күрес әдістері қарастырылады.
5. Қауіп төнген аумақтарға шұғыл әрекет ету: Егер қандай да бір егістік алқабында қауіпті зиянкестер анықталса, тиісті мекемелер жедел түрде залалсыздандыру шараларын ұйымдастырады. Бұл жұмыстар карантиндік ережелерге сәйкес жүргізіледі, зиянкестердің басқа алқаптарға таралуының алдын алады.
Шымкент қаласында ауылшаруашылық зиянкестерінің алдын алу және олармен күрес бойынша жұмыстар жыл санап жетілдіріліп келеді. Бұл — ауыл шаруашылығы өнімдерінің сапасын арттырып, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің кепілі. Фермерлер мен мемлекеттік мекемелердің тығыз ынтымақтастығының нәтижесінде бұл салада оң өзгерістер байқалып отыр. Келешекте бұл тәжірибелер кеңейіп, басқа аймақтарға да үлгі болатыны сөзсіз.
ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНДА АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ ЗИЯНКЕСТЕРІНІҢ АЛДЫН АЛУ ЖҰМЫСТАРЫ ҚАРҚЫН АЛУДА
