Шымкент – Қазақстанның оңтүстігінде орналасқан, халқы тығыз қоныстанған ірі мегаполис. Қаланың географиялық және климаттық ерекшеліктеріне байланысты мұнда төтенше жағдайлар туындау қаупі әрдайым бар. Сол себепті қалалық әкімдік, Төтенше жағдайлар департаменті және басқа да жауапты органдар апаттардың алдын алу бағытында бірқатар кешенді іс-шаралар атқарып келеді.
Негізгі төтенше жағдай түрлері:
— Шымкент қаласында жиі кездесетін төтенше жағдай түрлеріне мыналар жатады:
— Табиғи апаттар: нөсер жауын, сел, дауыл, үсік, күннің күрт ысып кетуі;
— Техногендік апаттар: өндіріс орындарындағы өрт, химиялық заттардың төгілуі, газ жарылыстары;
— Әлеуметтік сипаттағы жағдайлар: адам көп жиналатын орындардағы қауіпсіздіктің бұзылуы, көлік апаттары.
Алдын алу шаралары:
1. Азаматтық қорғау жүйесін жетілдіру:
Шымкент қаласының Төтенше жағдайлар департаменті (ТЖД) азаматтық қорғаныс жүйесін жаңғырту жұмыстарын жүйелі түрде жүргізіп келеді. Қаланың әр ауданында эвакуациялық жоспарлар жаңартылып, қауіпсіздік дабыл жүйелері тексеріліп тұрады. Сондай-ақ, тұрғындар арасында қорғаныс бойынша ақпараттық түсіндіру жұмыстары тұрақты түрде жүргізілуде.
2. Қауіпті аумақтарды бақылау:
Қала маңында сел жүруі мүмкін таулы аймақтар мен су қоймалары жіті бақылауда ұсталады. Ерекше назар көктемгі және күзгі маусымда жауын-шашынның көбейетін уақытында аударылады. Гидротехникалық құрылыстардың жай-күйі үнемі тексеріліп, қажет болған жағдайда жөндеу жұмыстары жүргізіледі.
3. Өрт қауіпсіздігі:
2024 жылы Шымкент қаласында 300-ден астам өрт қауіпсіздігіне байланысты тексеріс жүргізіліп, көптеген заң бұзушылықтар анықталды. Осыған байланысты білім беру, денсаулық сақтау және қоғамдық орындарда өрт дабылы жүйелері орнатылып, өрт сөндіру құрылғыларымен жабдықтау жұмыстары жүргізілді. Сонымен қатар, мектептер мен балабақшаларда оқушылар мен қызметкерлерге арналған эвакуациялық оқу-жаттығу сабақтары ұйымдастырылуда.
4. Халықты ақпараттандыру:
Төтенше жағдайлардың алдын алу мақсатында жергілікті БАҚ пен әлеуметтік желілер арқылы тұрақты түрде ақпараттық хабарламалар таратылады. Мектептерде, жоғары оқу орындарында және мемлекеттік мекемелерде арнайы семинарлар мен тренингтер өткізіліп, тұрғындарға алғашқы көмек көрсету, эвакуация кезінде өзін-өзі ұстау ережелері үйретіледі.
5. Инженерлік инфрақұрылымды дамыту:
Қаланың ескі инженерлік жүйелерін жаңарту – қауіпсіздік деңгейін арттырудың маңызды қадамы. Газ жүйелерінің, электр сымдарының және су тарту жүйелерінің тозығы жеткен бөліктері кезең-кезеңімен ауыстырылып жатыр. Бұл жұмыстар техногендік апаттардың алдын алуға үлкен септігін тигізуде.
Төтенше жағдайлардың алдын алу – бір ғана мемлекеттік органның емес, бүкіл қоғамның ортақ міндеті. Шымкент қаласының тәжірибесі көрсетіп отырғандай, тұрғындар мен мемлекеттік мекемелердің тығыз әрі тиімді әрекеті ғана қаланың қауіпсіздігін қамтамасыз ете алады. Алдын алу шараларының уақтылы орындалуы – адам өмірі мен денсаулығының кепілі. Сондықтан әрбір азамат төтенше жағдайлар туралы білімін арттырып, қауіп-қатер туындаған жағдайда дұрыс әрекет ете білуі тиіс.
