Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен жүзеге асып жатқан жаңа саяси реформалар елдің мемлекеттік басқару жүйесіне терең өзгерістер енгізуде. Соның ішінде, басты тұжырымдамалардың бірі – «Күшті Президент – ықпалды Парламент – есеп беретін Үкімет» формуласы. Бұл – елді басқарудың демократиялық және тиімді моделін қалыптастыру жолындағы маңызды бағдар. Түркістан облысы да бұл реформалардан шет қалмай, жаңа мемлекеттік үлгінің мүмкіндіктерін жергілікті деңгейде жүзеге асыруда.
Формуланың мәні неде?
Бұл формула – мемлекеттің саяси жүйесін жаңғырту арқылы тепе-теңдік пен өзара бақылау тетіктерін орнатуды көздейді. Яғни:
— Күшті Президент – стратегиялық бағыт-бағдарды айқындайды, елдің тұтастығы мен тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
— Ықпалды Парламент – заң шығару және мемлекеттік шешімдерге ықпал ету функцияларын белсенді орындайды.
— Есеп беретін Үкімет – халыққа ашық әрі нақты есеп беріп, тиімді жұмыс істеуі тиіс.
Бұл теңгерім мемлекет ішіндегі билік тармақтарының өзара тиімді іс-қимылын қамтамасыз етіп, азаматтардың мемлекеттік басқару процестеріне араласу мүмкіндігін кеңейтеді.
Түркістан өңірінде билік пен халық арасындағы байланыс нығайып келеді:
Түркістан облысы – саяси белсенділігі жоғары өңірлердің бірі. Қоғамдық кеңестер, азаматтық бастамалар, жергілікті өзін-өзі басқару институттары жылдан жылға дамып келеді. Соңғы жылдары әкімшілік жүйеде ашықтық пен қоғаммен кері байланысты күшейтуге бағытталған нақты шаралар жүзеге асырылды. Президент Тоқаев ұсынған реформалар аясында ауыл әкімдерін тікелей сайлау, бюджетке қатысу тетіктері Түркістан облысында кеңінен енгізілуде.
Президент – ел бірлігінің кепілі:
Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың жаңа реформалар кезеңінде қолға алған бастамалары Түркістан облысында нақты қолдау тауып отыр. Президенттің рөлі – еліміздің саяси бағытын тұрақты ұстап тұру, Конституцияны қорғау, сыртқы саясатта тәуелсіздікті нығайту. Түркістан – тарихи, рухани орталық ретінде ел бірлігі мен тұрақтылықтың символына айналған өңір. Бұл тұрғыда Президент билігінің мықты болуы – халықтың сұранысы мен ел болашағының кепілі.
Парламент – заң шығарушы орган ретінде күшейді:
2022 жылы қабылданған конституциялық реформалар Парламенттің өкілеттігін кеңейтті. Заң шығару бастамаларын ұсыну, Үкімет құрамын жасақтауға араласу, Конституциялық Сотқа жүгіну құқығы – Мәжіліс пен Сенаттың ықпалын арттырды. Түркістан облысынан сайланған депутаттар өңірдің өзекті мәселелерін көтеріп, заң жобаларын талқылауға белсене қатысуда.
Парламенттің күшеюі – аймақтардың даусын естіртудің тиімді жолы. Түркістан облысы ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік, көші-қон, экология сияқты мәселелерді Үкімет деңгейіне Парламент арқылы шығарып отыр.
Үкімет – халыққа есеп беретін орындаушы орган:
Президенттік реформалар аясында Үкіметтің халық алдындағы есептілігі мен ашықтығы күшейтілді. Министрлер, әкімдер, жергілікті басқару өкілдері жыл сайын есеп беріп, халықтың сұрағына тікелей жауап беруге міндеттелді. Түркістан облысында бұл үрдіс жолға қойылған: облыс әкімінің жыл сайынғы халық алдындағы есеп беру кездесулері тұрақты өтеді.
Цифрландыру, бюджеттің ашықтығы, қоғамдық мониторинг жүйелері арқылы өңірдегі мемлекеттік қызметтердің тиімділігі артып келеді. Ауылдық округ деңгейінде де тұрғындардың пікіріне негізделген шешімдер қабылданып, ашықтық қағидаты күшейіп келеді.
Түркістан – саяси реформалар тәжірибесінің алаңы:
Түркістан облысы Президент бастамаларын іске асыруда белсенді өңірлердің қатарында. Халықпен диалог орнату, кері байланыс, қоғамдық тыңдаулар, бюджеттік жоспарлауға азаматтардың қатысуы – бүгінде нақты іске асып отырған тетіктер. Бұл – елдегі саяси реформалардың өңірлік деңгейде табысты орындалып жатқанын көрсетеді.
«Күшті Президент – ықпалды Парламент – есеп беретін Үкімет» формуласы – тек қағидат емес, ол – нақты саяси өзгерістерге жол ашатын мемлекеттік құрылымның жаңа үлгісі. Түркістан облысы бұл реформаларды сәтті жүзеге асыру арқылы мемлекет пен халық арасындағы сенімді нығайтып, басқару жүйесінің тиімділігін арттыруда. Бұл – Жаңа Қазақстанның жарқын болашағына бастайтын сенімді жол.
