Қазіргі цифрлық дәуірде интернет алаяқтықтарының саны жыл сайын артып келеді. Әсіресе, Шымкент қаласында тұрғындар санының көптігі мен интернетті белсенді қолдану жағдайында кибер алаяқтықтың өршуі байқалады. Алаяқтар әртүрлі схемалар арқылы азаматтардың қаржысын ұрлап, жеке мәліметтерін пайдалануға тырысады. Осы жағдайға байланысты Шымкент қаласының құқық қорғау органдары кибер алаяқтықтың алдын алу және оған қарсы күресу бағытында бірқатар шаралар қабылдауда.
Құқық қорғау органдарының кибер алаяқтықпен күресудегі жұмыстары: Шымкент қаласындағы құқық қорғау органдарының басты міндеті — азаматтарды интернет алаяқтықтардан қорғау. Бұл мақсатқа жету үшін арнайы бөлімдер құрылып, кәсіби мамандарды тарта отырып, бірнеше бағытта жұмыс жасалуда.
Арнайы бөлімдердің құрылуы: Шымкент қаласында полиция департаментінің құрамында киберқұқықбұзушылықтармен күресу үшін арнайы бөлімдер құрылған. Бұл бөлімдер интернет алаяқтықтарын тергеу және оның алдын алу бойынша жұмыстар жүргізеді. Полиция қызметкерлері электронды қылмыстардың алдын алу үшін түрлі шараларды қолданады. Сонымен қатар, қылмыскерлердің интернет алаяқтық жасауының жолын кесу мақсатында жүйелі жұмыстар атқарылып жатыр.
— Ақпараттық кампаниялар және халықты ақпараттандыру: Құқық қорғау органдарының маңызды жұмыстарының бірі — қала тұрғындарын интернет алаяқтықтың түрлі схемалары мен әдістері туралы ақпараттандыру. Полиция әлеуметтік желілерде, телеарналарда, баспасөзде жарияланатын ақпараттар арқылы азаматтарды алаяқтардан сақтандыруға шақырады. Сондай-ақ, тұрғындарға жеке деректерін қорғау, күдікті хаттарды немесе сілтемелерді ашпау туралы кеңестер беріледі.
— Интернет алаяқтықтарға қарсы мобильді қосымшалар мен арнайы сенім телефондары: Шымкент қаласында полициямен бірігіп жұмыс жасайтын «Құқық қорғау органдарының көмегі» атты мобильді қосымша іске қосылды. Бұл қосымша арқылы тұрғындар интернет алаяқтыққа қатысты күдікті әрекеттерді тез арада хабарлап, көмек ала алады. Сонымен қатар, арнайы сенім телефондары арқылы құқық қорғаушылар тұрғындардың сұрақтарына жауап береді және оларды интернет алаяқтықтан қорғауға арналған ақпаратпен қамтамасыз етеді.
— Құқық қорғау органдарының жедел әрекет етуі: Шымкент қаласында полицияның жедел әрекет ету топтары кибер алаяқтықты анықтап, сол бойынша тергеу жұмыстарын жүргізеді. Бұл топтар интернет алаяқтықтардың орын алуы мүмкін аумақтарды бақылап, мониторинг жүргізеді. Алаяқтардың жоспарларын анықтап, оларды қолға түсіру үшін арнайы операциялар ұйымдастырылады. Сондай-ақ, құқық қорғау органдары басқа облыстардағы әріптестерімен тығыз байланыс орнатуда, бұл арқылы интернет алаяқтарына қатысты қылмыстардың ашылу деңгейі жоғары.
Құқық қорғау органдарының жұмысының нәтижелері:
Шымкент қаласында полиция органдарының кибер алаяқтықтың алдын алу бойынша жасаған жұмыстарының нәтижесінде бірнеше ірі алаяқтық схемалар анықталды. Мысалы, әлеуметтік желілер арқылы жеке деректерді ұрлау әрекеттері мен фишингтік шабуылдардың жолы кесілді. Қаланың бірнеше тұрғындары алаяқтардың құрбаны болудан аман қалды, себебі олар полицияның кеңестерін тыңдап, уақытында шаралар қабылдады.
Бұдан бөлек, интернет алаяқтықтарының санының азаюына қала тұрғындарының цифрлық сауаттылығының артуы да септігін тигізді. Полицияның халықпен жүргізген ақпараттық жұмыстарының нәтижесінде азаматтар кибер алаяқтыққа қарсы өздерін қалай қорғау керектігін жақсы түсінеді.
Шымкент қаласы бойынша кибер алаяқтықтың алдын алу бағытындағы құқық қорғау органдарының жұмыстары жоғары деңгейде ұйымдастырылған. Арнайы бөлімдердің құрылуы, ақпараттық кампаниялар мен мобильді қосымшалардың іске қосылуы, жедел әрекет ету топтарының жұмыстары қала тұрғындарының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған. Алайда, кибер алаяқтықтың алдын алу тек құқық қорғау органдарының ғана міндеті емес. Әрбір азаматтың өз цифрлық қауіпсіздігіне жауапкершілікпен қарауы, интернет алаяқтардан сақтану туралы білімі болуы тиіс. Тек бірлескен күш-жігердің нәтижесінде ғана осы мәселеге тиімді шешімдер табуға болады.
