Бүгінгі жаһандану дәуірінде мемлекеттің тұрақты дамуы мен өркендеуінің басты кепілі – қоғамда парасаттылық пен әділдікке негізделген құндылықтардың үстемдік етуі. Қазақстанда бұл идея Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен жүйелі түрде дамып, «Әділетті Қазақстан» ұстанымымен тығыз байланыста жүзеге асырылып келеді. Бұл тұста ел ішіндегі тәртіп пен тәрбие, әділет пен адалдық қағидаларын нығайтатын «Адал азамат» тұжырымдамасы ерекше орын алады. Аталған тұжырымдама Түркістан облысында кең көлемде қолдау тауып, өңірдің әлеуметтік және рухани өмірінің ажырамас бөлігіне айналды.
Адалдық – азаматтық болмыстың өзегі:
Адал болу – тек жеке қасиет емес, ол тұтас қоғамның тыныс-тіршілігіне ықпал ететін фактор. «Адал азамат» тұжырымдамасы әрбір адамның өзіне де, өзгеге де әділетті болуын, ел игілігіне адал қызмет етуді және азаматтық жауапкершілікті терең сезінуді көздейді. Түркістан облысы – бұл бастаманың мазмұнын толық түсініп, оны өмірдің барлық саласына енгізіп отырған өңір.
Мәселен, бұл бағытта білім беру саласы алдыңғы қатарда тұр. Түркістан облысының мектептері мен колледждерінде «Адал Ұрпақ» клубтары құрылып, жас буынның бойына адамгершілік пен әділдік қасиеттерін дарыту жұмыстары жүйелі түрде жүргізілуде. Оқушылар мен студенттер арасында «Адалдық сағаттары», шығармашылық байқаулар, эссе жарыстары, пікірсайыстар мен жобалар арқылы олардың санасында адалдықтың өмірлік қағида ретіндегі маңызы қалыптасып келеді.
Мемлекеттік қызмет пен ашық қоғам идеясы:
«Адал азамат» тұжырымдамасын жүзеге асыруда мемлекеттік қызметкерлерге ерекше міндет жүктеледі. Халық сенім білдіріп отырған мемлекеттік аппарат өкілдері бірінші кезекте өз ісінде адалдық пен ашықтықты көрсетуі тиіс. Түркістан облысында бұл бағытта «Ашық әкімдік», «Open Space», «Сервистік әкімдік» сияқты жобалар сәтті іске қосылып, мемлекеттік қызмет көрсету үдерістері ашық әрі ыңғайлы етілді.
Сонымен қатар, мемлекеттік қызметшілер арасында тұрақты түрде әдеп нормаларын сақтау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру және қоғамдық жауапкершілікті арттыру бойынша семинарлар мен тренингтер ұйымдастырылып келеді. Бұл шаралар қоғам мен билік арасындағы сенімді нығайтып, азаматтардың мемлекетке деген көзқарасын оң бағытқа өзгертуде.
Жастар – ел болашағының айнасы:
Жастар – елдің ертеңі. Сондықтан оларды адалдық пен әділеттілік жолына баулу – кезек күттірмейтін маңызды міндет. Түркістан облысында жастар ұйымдары, еріктілер қозғалысы мен жастар ресурстық орталықтары «Адал азамат» тұжырымдамасын насихаттау бағытында белсенді жұмыс жүргізуде. Облыстың барлық аудан-қалаларында жастарға арналған тренингтер, патриоттық форумдар, тақырыптық кештер мен флешмобтар өткізіліп, олардың сана-сезіміне оң ықпал ететін нақты жобалар іске асуда.
Мысалы, «Жастар – таза қоғам үшін» атты бастама аясында өңірдің белсенді жастары сыбайлас жемқорлыққа қарсы түрлі акциялар өткізіп, әлеуметтік желілерде үлкен аудиторияға үндеу жариялап келеді. Бұл – заманауи технология мен рухани құндылықтарды ұштастыра отырып, қоғамға әсер ету жолының тиімді тәсілі.
Отбасы мен қоғам – тәрбие бастауы:
Қоғамда адалдықтың орнығуы алдымен отбасы институтынан басталуы тиіс. «Адал азамат» жобасы Түркістан облысында әр отбасын кішігірім тәрбие мектебі ретінде қарастырып, ата-ананың бала тәрбиесіндегі жауапкершілігін арттыруға бағытталған іс-шараларды қамтиды. «Адал отбасы», «Таза жүрек», «Ата-ана мен бала арасындағы сенім» тақырыбындағы кездесулер мен отбасылық кеңестер ата-аналар мен балалар арасында ашық диалог орнатуға мүмкіндік беруде.
Сонымен қатар, ауылдық жерлерде дәстүр мен тәрбиені қатар ұстанған ардагерлер мен ақсақалдар алқасы жастармен кездесіп, өмірлік тәжірибесімен бөлісіп отырады. Бұл – тарихи сана мен ұрпақтар сабақтастығын сақтай отырып, адалдық пен шыншылдық қағидатын дәріптеудің пәрменді жолы.
Діни және мәдени мұра арқылы рухани жаңғыру:
Түркістан – тек географиялық аймақ емес, ол қазақ руханияты мен тарихының алтын діңгегі. «Адал азамат» тұжырымдамасы осы тарихи болмыспен үндесіп жатыр. Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Ясауи кесенесі мен басқа да киелі орындарда өткізілетін рухани-танымдық іс-шаралар жастардың дүниетанымын кеңейтіп, ұлтжандылық пен имандылықты қалыптастыруда үлкен рөл атқаруда.
Жергілікті имамдар мен дін қайраткерлері де адалдық, шынайылық, әділет тақырыптарында уағыз айтып, жұртшылыққа бұл қасиеттердің ислам дініндегі маңызын түсіндіруде. Осылайша, «Адал азамат» тұжырымдамасы тек зайырлы емес, рухани тұрғыдан да толық негізделіп, қоғамда жан-жақты қолдау табуда.
Түркістан облысында жүзеге асырылып жатқан «Адал азамат» тұжырымдамасы – бұл мемлекеттің ғана емес, бүкіл қоғамның болашаққа деген жауапкершілігі мен сенімінің көрінісі. Адал азамат – ел болашағының кепілі, әділетті қоғамның тірегі. Сондықтан бұл бастама – бір күннің не бір жылдың жобасы емес, бұл ұзақ мерзімді, тұрақты даму жолындағы рухани және әлеуметтік реформа.
Әр азамат өз өмірінде адалдықты ұстанса, қоғамда әділет салтанат құрады. Ал әділеттілік үстем құрған ел – қуатты әрі өркениетті мемлекетке айналары сөзсіз. Түркістан халқының бұл жолда жүріп өтіп келе жатқан жолы – бүкіл Қазақстанға үлгі болуға лайық.
