Шардара аудандық орталық ауруханасының медицина қызметкерлеріне аудандық санитарлық-эпидемиологиялық басқармасының маманы Н.Абдуллаев «Безгектің алдын алу» тақырыбында семинар өткізді.
Безгек – тропикалық және субтропиктік климаты бар елдерде кең таралған ауыр жұқпалы ауру. Безгек қоздырғышының көзі ауру адам немесе паразит тасымалдаушысы болып табылады, ал тасымалдаушысы – Anopheles тұқымдасының масалары. Инфекция безгек масаларының шағуы, ауырған науқас донорынан қан құю, жатырда анадан ұрыққа берілуі мүмкін. Бүгінгі таңда безгектің 5 түрі бар: тропикалық, үшкүндік, төрткүндік, овале-безгек және Knowlesi-безгек. Тропикалық безгек — бұл аурудың адам үшін ең қауіпті түрі болып табылады, дәрігерге кеш қаралған жағдайда өлімге әкелуі мүмкін.
Паразиттер дамуының инкубациялық кезеңі жеті күннен үш жылға дейін созылады. Ауру қызбаның қайталануы түрінде ауыр түрде өтеді, температура 40 градусқа дейін көтеріледі және қатты қалтыраумен және қарқынды терлеумен бірге жүреді. Егер белгілі бір уақыттан кейін күн сайын (әр күн сайын немесе екі күннен кейін) мұндай шабуылдардың қайталануы анық болса — безгекпен ықтимал ауру туралы ойлану керек.
Безгектің ерте көріністері басқа аурулардың алғашқы белгілеріне ұқсас екенін есте ұстаған жөн. Диагнозды дәрігер қан сынамасын зертханалық тексергеннен кейін ғана қоя алады. Безгекті дер кезінде диагностикалау және емдеу аурудың ауырлығын төмендетуге және өлімнің алдын алуға көмектеседі.
Ауруды болдырмаудың ең тиімді жолы – алдын алу. Сондықтан тропикалық елдерге баратын туристер безгектің дамуын болдырмау үшін тропикалық елдерге кетуден бір апта бұрын денені қорғауды қамтамасыз ететін безгекке қарсы препаратты үнемі қабылдауды бастау керек. Препаратты тропикалық елдерде болған барлық кезең ішінде және үйге оралғаннан кейін бір ай бойы жалғастыру керек. Дәрі-дәрмекті таңдау тұрғылықты елге байланысты, ал оның дозасын дәрігер анықтайды.
Безгек ауруы бойынша қолайсыз елдерде болған кезде сіз өзіңізді масалардың шағуынан қорғануыңыз керек. Тұрғын үй-жайлардағы есіктер мен терезе саңылаулары москит торларымен жабылуы керек. Бөлмеге масалардың кіруіне жол бермеу үшін, егер тор болмаса, түнде терезелер мен есіктерді жабу керек. Ұйықтар алдында шатырдың тұтастығын және оның ішінде маслардың жоқтығын тексеріңіз.
Сонымен қатар, оңтүстік мегаполистің эпидемиологтары безгектің алдын алу мақсатында келесілерді ұсынады:
— маса шаққан кезде жеке қорғаныс құралдарын (спрейлер, кремдер, майлар, гельдер) — репелленттерді қолданыңыз, оларды дененің ашық жерлеріне жағу керек. Олармен киімдерді, москит торларын сіңдіруге болады;
— мүмкіндігінше денені жабатын киім киіңіз (ұзын жең және шалбар), әсіресе тропикалық ормандарда серуендеу кезінде.
Безгек ауруы бойынша қолайсыз елден туған елге оралғаннан кейін 3 жыл ішінде дене қызуы көтерілген сайын дереу медициналық ұйымға хабарласып, тропикалық аймақта болғаныңызды дәрігерге хабарлау керек екенін есте ұстаған жөн.
Өзіңіздің және жақындарыңыздың денсаулығына алдын ала қамқорлық жасаңыз!