Құқықтық сауаттылық дамыған және әділ қоғамның ажырамас бөлігі. Бұл ұғым құқықтың негізгі нормалары мен принциптерін білуді, түсінуді және қолдануды, сондай-ақ оларға сәйкес әрекет ету қабілетін қамтиды. Халықтың құқықтың сауатын арттыру мақсатында жыл сайын түрлі форматтардағы іс-шаралар өткізеді.
Бүгінде құқықтық мәселелер күрделене түсетін және әр түрлі болатын қазіргі әлемде құқықтық сауаттылық әр азамат үшін қажетті сапаға айналады. Құқықтық сауаттылық азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауды ғана емес, жалпы қоғамның тиімді жұмыс істеуіне ықпал етеді.
Құқықтық сауаттылықты арттыру үшін заңдар мен құқықтық нормалар туралы хабардар болу керек. Бұл азаматтардың негізгі құқықтары мен міндеттерін білуді, сондай-ақ сот төрелігінің рәсімдері мен тетіктерін түсінуді қамтиды. Мұндай ақпаратқа ие азаматтар өздерінің құқықтары мен мүдделерін тиімді қорғауға, сондай-ақ заң деңгейінде жанжалдардың алдын алуға және шешуге қабілетті.
Құқықтық сауаттылық тек жеке азамат үшін ғана емес, сонымен бірге қоғамдық өмірдің әртүрлі салалары үшін де маңызды. Бизнес саласында құқықтық сауаттылық қолайлы және болжамды кәсіпкерлік ортаны құруға ықпал етеді. Заңдар мен ережелерді сақтайтын кәсіпкерлер сенімділікті арттырады және экономикалық дамуға ықпал ететін инвестицияларды тартады.
Құқықтық сауаттылықты дамыту үшін азаматтар тарапынан ғана емес, мемлекет пен жалпы қоғам тарапынан да күш салу қажет. Бұл құқықтық ақпаратқа қол жеткізуді, білім беру бағдарламалары мен іс-шараларын ұйымдастыруды және құқықтық бастамаларды қолдауды қамтиды.
Әділет департаменті мемлекеттік органдармен бірлесіп жеке сот орындаушыларының, нотариустар, заң консультанттары палаталарының, адвокаттар алқаларының, волонтер-студенттердің және үкіметтік емес ұйымдардың қатысуымен халықтың құқықтық мәдениетін, құқықтық мінез-құлық дағдыларын және құқықтық санасын қалыптастыруға бағытталған «Әділет кеңес береді», «Ашық есік күндері» «Қоғамдық қабылдау», «Халық заңгері», «Заң керуені» құқықтық консультация беру акцияларын өткізеді.
Шараның мақсаты – азаматтардың құқықтық нормалары туралы білімін арттыру, азаматтардың өз құқықтары мен мүдделерін қорғауды, нақты жағдайларда құқықтық білімді практикалық қолдануды үйрету, азаматтар үшін құқықтық ақпарат пен білім беру ресурстарының қолжетімділігін арттыру, осылайша әркім құқықтық мәселелер бойынша қажетті білім мен түсінік ала алады.
Сонымен қатар баспасөзде, мемлекеттік органдардың интернет-ресурстарында, әлеуметтік желілерде өзекті мәселелер бойынша материалдар жариялап отырады.
Айта кетсек, Құқықтық ағарту саласын жетілдіру жөніндегі тұжырымдаманы іске асыру жоспары шеңберінде мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп іс-шара өткізілді.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат тұжырымдамасын іске асыру үшін Құқықтық насихатты жетілдіру бойынша мемлекеттік органдарға әдістемелік ұсыныстар әзірлейді. Олар азаматтар мен кәсіпкерлерді белгілі бір өмірлік жағдайлар мен заңдық фактілер бойынша цифрлық шешімдерді қолдана отырып, нақты ақпараттандыруға мүмкіндік береді.
Айта кетсек, бүгінде Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Құқықтық саясат жөніндегі кеңес отырысының хаттамасын орындау, сондай-ақ Қазақстан Республикасының 2030 жылға дейінгі Құқықтық саясат тұжырымдамасын іске асыру аясында бірлескен бұйрығымен қоғамның құқықтық мәдениетін дамытуға бағытталған нақты шаралар әзірленіп, бекітілді.
Үкіметтік емес ұйымдар және басқа ұйымдардың өкілдерімен бірлесіп семинарлар, тренингтер, сынып сағаттары және сыныптан тыс іс-шаралар арқылы оқушылардың құқықтық мәдениетін арттыруға бағытталған іс-шаралар өткізу көзделген. Мысалы, жыл сайын мемлекет кепілдік берген заң көмегін, кешенді әлеуметтік заң көмегін көрсету, сондай-ақ жылжымайтын мүлікке құқықтарды, заңды тұлғаларды, азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеу саласындағы көмек мәселелері бойынша құқықтық ақпараттандыру жүзеге асырылатын болады.
