Еңбек – адамның өмірінің негізгі мәні және қоғамның өркендеуі мен тұрақтылығының негізі. Қазақстанның дамуы мен азаматтардың тұрмыс сапасын арттыруда еңбексүйгіштік қасиет ерекше маңызды орын алады. Бәйдібек ауданы да осы бағытта жүйелі жұмыстар жүргізіп, оның ішінде еңбексүйгіштікке баулу мәселесіне айрықша назар аударуда.
Еңбексүйгіштік – тек кәсіби қызметпен шектелмей, тұлғаның өмірлік ұстанымы, тәрбие мен мәдениеттің негізі. Ол жастарды жауапкершілікке, табандылыққа, өз міндеттерін адал орындауға және қоғамдық игілік үшін қызмет етуге тәрбиелейді. Сондықтан еңбексүйгіштікке баулу – еліміздің болашағын қалыптастырудағы маңызды бағыттардың бірі.
Бұл мақалада Бәйдібек ауданындағы еңбексүйгіштікке баулу жүйесі, оның негізгі бағыттары, іске асыру әдістері және қоғамдағы маңызы кеңінен талданады.
Еңбексүйгіштікке баулудың маңызы:
Қазақстанның қазіргі даму кезеңінде еңбек этикасы мен құндылықтарын қалыптастыру – жастарды тәрбиелеудің басты міндеті. Бұл тек жеке адамның ғана емес, тұтас ұлттың рухани және экономикалық дамуының кепілі.
Бәйдібек ауданының әлеуметтік-экономикалық жағдайы мен мәдени ерекшеліктерін ескере отырып, еңбексүйгіштікке баулу келесі маңызды мақсаттарды көздейді:
— Жастар арасында еңбекке деген құрмет пен жауапкершілікті қалыптастыру;
— Қоғамдық тәртіп пен ұжымды қолдау;
— Жұмыс өнімділігін арттыру және кәсіптік шеберлікті дамыту;
— Тұрақты әлеуметтік-экономикалық өсімді қамтамасыз ету.
Бәйдібек ауданындағы еңбексүйгіштікке баулу шаралары:
1. Білім беру жүйесінде еңбексүйгіштікке баулу:
Аудан мектептерінде еңбексүйгіштікке тәрбиелеу бағдарламалары мен арнайы сабақтар енгізілген. Мұғалімдер жастарға еңбек құндылықтарын ерте жастан меңгертуге күш салады. Оқушылар мен студенттерге кәсіптік бағдар беру, түрлі еңбек тәжірибелерін жинақтау бойынша іс-шаралар ұйымдастырылады.
Мектептерде еңбек дағдыларын дамытуға арналған клубтар мен үйірмелер жұмыс істейді. Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы, өнеркәсіп, қолөнер саласындағы кәсіби экскурсиялар, тағылымдамалар өткізіліп, жастардың еңбекке деген қызығушылығы оянады.
2. Жұмыспен қамту және жастар практикасы:
Бәйдібек аудандық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі жастар арасында еңбекке баулу үшін әр түрлі жобаларды жүзеге асырады. Атап айтқанда, «Жастар практикасы» бағдарламасы аясында жас мамандарға өндіріс орындарында тәжірибе жинауға мүмкіндік беріледі. Бұл олардың кәсіби шеберлігін арттырып, еңбек мәдениетін қалыптастыруға септігін тигізеді.
Сонымен қатар, аудан әкімдігі жастарға арналған тренингтер, семинарлар, мотивациялық кездесулер ұйымдастырады. Мұндай іс-шаралар еңбекке деген оң көзқарасты қалыптастыруға бағытталған.
3. Отбасы және қоғамның рөлі:
Еңбексүйгіштікке тәрбиенің негізі – отбасынан басталады. Бәйдібек ауданында ата-аналар мен әлеуметтік қызметкерлер арасында да ұдайы түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Отбасыда еңбекке құрметті, адалдық пен табандылықты дәріптеу жастардың тұлғалық қалыптасуына үлкен ықпал етеді.
Қоғамдық ұйымдар мен мешіттер де еңбекке баулу бағытындағы іс-шараларға атсалысады. Бұл бағыттағы мәдени-танымдық және рухани шаралар жастардың бойында еңбек сүйгіштік қасиеттерін қалыптастыруға ықпал етеді.
4. Еңбек мәдениетін дамытуға арналған іс-шаралар:
Бәйдібек ауданында жыл сайын еңбексүйгіштікке арналған конкурстар, марафондар, форумдар өткізіледі. Бұл іс-шаралар жастардың белсенділігін арттырып, еңбекке деген ынтасын оятады. Сонымен қатар, аудандық «Үздік еңбек адамы» номинациясы енгізіліп, еңбегімен ерекшеленген азаматтар марапатталады.
Аудан орталығында жастарға арналған еңбекке баулу орталығы жұмыс істейді, онда түрлі кәсіби шеберлік курстары мен мотивациялық тренингтер өткізіледі.
5. Мемлекеттік және жеке сектордағы қолдау:
Бәйдібек ауданында мемлекеттік органдар мен жеке кәсіпорындар жастарды еңбекке тарту бағытында бірлесіп жұмыс істеуде. Кәсіпорындарда жас мамандарға арналған гранттар, шәкіртақылар мен жұмыс орындары қарастырылған. Бұл жастардың еңбек нарығына тез әрі тиімді бейімделуіне көмектеседі.
Мемлекеттік бағдарламалар арқылы ауданның әлеуметтік инфрақұрылымын дамытуға және тұрғындардың еңбекке деген ынтасын арттыруға бағытталған шаралар қабылдануда.
Еңбексүйгіштікке баулудың нәтижелері:
Бәйдібек ауданында еңбексүйгіштікке баулу шараларының нәтижесінде жастардың еңбекке деген көзқарасы өзгеріп, олардың жұмысқа белсенді қатысуы артты. Мектеп және колледж түлектері өндірістік тәжірибеден өтіп, кәсіби дағдыларын жетілдіріп, ауданның экономикалық дамуында белсенді рөл атқарып жатыр.
Сонымен қатар, еңбекке құрметпен қарау салдарынан құқық бұзушылықтар деңгейі төмендеді, жастар арасындағы әлеуметтік белсенділік артты.
Қиындықтар мен болашақ жоспарлар:
Еңбексүйгіштікке баулудағы басты қиындық – қазіргі заман талабына сай жастардың еңбекке деген қызығушылығын арттыру және еңбек нарығындағы өзгерістерге икемділігін қалыптастыру. Сонымен қатар, кейбір отбасыларда еңбек құндылықтарының жеткіліксіз дәріптелуі де байқалады.
Бәйдібек ауданында бұл мәселелерді шешу үшін білім беру жүйесінде еңбекке тәрбиелеу әдістерін жетілдіру, әлеуметтік серіктестікті нығайту және жастарға арналған мотивациялық жобаларды кеңейту жоспарлануда.
Бәйдібек ауданында еңбексүйгіштікке баулу – бұл жастарды тек кәсіби тұрғыдан ғана емес, рухани және мәдени тұрғыдан да тәрбиелеудің маңызды құралы. Еңбекке деген құрмет пен жауапкершілік қасиеттерін дамыту арқылы ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуы қамтамасыз етіледі.
Бұл бағыттағы іс-шаралар халықтың болашағын қалыптастырып, тұрақты қоғам мен өркендеген мемлекет құруға үлес қосады. Еңбексүйгіштік – әр адамның өмірлік ұстанымы болуға тиіс, ал Бәйдібек ауданы осы мақсатта аянбай еңбек етуде.