Бүгін қала әкімі Нұрбол Тұрашбеков Әкімшілік-іскерлік орталығы мен Жаңа қала аумағын аралап, берілген тапсырмалардың орындалуын тексерді.
Қала әкімінің орынбасары Байдулла Оразбеков “Тұран” тұрғын үй кешенінің аулаларын абаттандыру жұмыстары бойынша баяндады.
Құрылыс бөлімінің басшысы Нұркен Нақбаев 11-көшеде орналасқан 16/1, 21/1, 25/2 үйлерге қатысты белгіленген тапсырмалардың жүзеге асырылуы бойынша есеп берді. Мәлімдеуінше, тұрғындардың өтініші зерделеніп, өзекті мәселелер кезеңімен атқарылуда. Кей үйлердің жертөлесінде анықталған кемшіліктер мердігер мекемелермен қайта қалпына келтірілуде.
9-көшедегі 40/4 үйге қатысты шағымдар бойынша атқарылған жұмыстар да айтылды.
Нұрбол Әбдісаттарұлы тапсырмалардың талапқа сай орындалуы маңызды екенін атап өтті. Қазіргі таңда Жаңа қала аумағында тұрғындардың арыз-шағымдарымен арнайы штаб жұмыс істеуде. “Түскен өтініштер назардан тыс қалмай, заң аясында шешілуі қажет”, — дей келе шаһар басшысы сала жетекшілеріне мобильді топтың үздіксіз жұмыс істеуін бақылауды тапсырды.
Сондай-ақ, жауаптыларға көгалдандыру мен тазалыққа қатысты бірқатар ескерту жасап, жұмысты ширатуды тапсырды.
Айта кететін, Отбасы банкі тұрғын үй-коммуналдық инфрақұрылымды дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасы бойынша жұмыс істейді. Әлеуметтік пәтерлер де жаңа әдіспен үлестіріледі.
Тұрғын үй мәселесі қазіргі уақытта ең өткір мәселелердің бірі болып табылады. Оны шешудің әр түрлі жолдары бар: сатып алу, банктердің ипотека бағдарламалары, қызметтік тұрғын үй алу, соңыра сатып алумен жалға алынған пәтерді алу, мемлекеттік бағдарлама бойынша баспана алу немесе әкімдіктен азаматтардың жекелеген топтары үшін баспана алу. Тұрғын үй алуға кезекке қою тәртібі туралы біз аталмыш мақалада айтамыз.
Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үй алудың жалпы сызбасы мынадай түрде болады:
— Әкімдікке қажетті құжаттарды жинау және беру немесе онлайн.
— Егер құжаттарда бәрі дұрыс болса – 30 күнтізбелік күн ішінде хабарламаны алу және кезекті бақылау (оны онлайн жасау керектігін біліңіз).
— Тұрғын үй комиссиясының құжаттарды қарауы және шешімді беру (қалай болатынын қараңыз).
— Шарт жасасу (үлгілік үлгі қалай болатынын біліңіз) және тұрғын үй алу.
ҚР баспана алуға кезекке қою үшін тиісті елді мекенде тұрақты тұру қажет (тұру мерзміне қарамастан).
Коммуналдық немесе мемлекеттік пәтерлер коммуналдық тұрғын үй қорынан немесе жеке тұрғын үй қорынан мынадай тұлғаларға ұсынылады (әкімдіктер жалға алған пәтерлер, егер қорға кірсе):
— Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне (онлайн жеңілдіктердің болуы туралы анықтама алу);
— жетiм балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға;
— «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен наградталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, сондай-ақ I және II дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен наградталған көпбалалы аналарға, көпбалалы отбасыларға жататын Қазақстан Республикасы азаматтарының пайдалануына беріледі. Азаматтардың аталған санаттарының жиынтық орташа айлық кірісі тұрғынжай беру туралы өтініш жасау алдындағы соңғы он екі айда отбасының әрбір мүшесіне республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінің 3,1 еселенген мөлшерінен төмен болуға тиіс;
— республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төменгі күнкөріс мөлшерінен 3,1 есе төмен отбасының әр мүшесіне баспана ұсыну туралы жүгінер алдында соңғы он екі ай үшін жиынтық орташа айлық табысы бар халықтың әлеуметтік әлсіз топтарына. Ең төменгі күнкөрістің 3,1 есе мөлшерінің коэффициенті жетім-балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға және мүгедек балаларға қолданылмайды;
— мемлекеттік қызметкерлерге, бюджеттік ұйым қызметкерлеріне, әскери қызметкерлерге, ғарышкерлікке үміткерлерге және мемлекеттік сайлау лауазымындағыларға;
— ҚР заңнамасына белгіленген тәртіпте жалғыз баспанасы апатты жағдайда деп танылған азаматтарға.
Жаңа тұжырымдама бойынша жеңілдетілген ипотеканың екі түрі – 2 проценттік («Бақытты отбасы» бағдарламасы) және 5 проценттік кредит бар. Екеуінің ортақ шарты – алғашқы жарна. Оның көлемі 10 процентті құрайды. Ипотеканың мерзімі – 20 жыл. Алайда 2 проценттік кредит баспана кезегінде тұрған барлық адамға берілмейді. Нақты санаттар бар. Олар:
1.I және IIоптағы мүгедектер;
2.Мүмкіндігі шектеулі балалары бар немесе оларды тәрбиелеп отырған отбасылар;
3.Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар;
4.»Алтын алқа», «Күміс алқамен» марапатталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, сондай-ақ I және II дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен марапатталған көпбалалы отбасылар, көп балалы аналар.
Ресми мәліметке сәйкес, қазіргі кезде республика бойынша осы төрт санатпен 227 мың адам баспана кезегінде тұр.
Әлеуметтік ипотека алу үшін төлем қабілеттілігін растау қажет. Мүгедектік бойынша жәрдемақы қосымша табыс ретінде ғана қарастырылады.
Ал мүмкіндігі шектеулі азаматтың кірісі болмаса немесе жеткіліксіз болса, онда ол қосымша қарыз алушыларды тарта алады. Бұрын тек жақын туыстар – күйеуі немесе әйелін, я болмаса кәмелеттік жасқа толған балаларды ғана кепілгер ретінде тартуға рұқсат берілді. Жаңа тұжырымдама бойынша кепілгер бола алатын туыстардың тізімі кеңейтілді. Енді мүмкіндігі шектеулі азамат туған ата-анасын, асырап алған ата-анасын, асырап алған балаларын, бір ата-анадан туған және бір ата-анадан тумаған аға-інілері мен апа-сіңлілерін, сондай-ақ атасы, әжесі, немерелерін тарта алады.
Бірақ пәтер сатып алу мәмілесі тікелей мемлекеттік бағдарламаға қатысушымен жасалады. Мүгедек еңбекке жарамсыз болса, жеңілдетілген ипотека ала алмайды.
Баспана кезегінде тұрған басқа азаматтар 5 проценттік кредитке өтініш бере алады. Олар – қандастар, толық емес отбасылар, жасына байланысты зейнетке шыққан азаматтар, кейбiр созылмалы аурулардың ауыр түрлерiмен ауыратындар және тағы басқа адамдар.
Тұжырымдаманың тағы бір тиімді тұсы – барлық санат бойынша кіріске шектеу жоқ. Ипотеканың ең жоғарғы сомасы да шектелмейді. Тұрғын үйдің 1 шаршы метрінің бағасы негізге алынады. Әлеуметтік пәтердің максималды ауданы – 80 шаршы метр.
Жаңа тұжырымдамада әлеуметтік ипотекаға өтінім берген адамдарды таңдаудың критерийлері көрсетілген. Олар:
— тұрғын үй кезегіне тұру уақыты;
— баспана кезегіндегі санаты.
Іріктеу кезінде алдымен I және II топтағы мүгедектер мен мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеп отырған отбасыларға басымдық беріледі. Әлеуметтік пәтер баспана кезегінде тұрған аймақтан сатып алынуы керек.
Тұжырымдамаға сәйкес, әлеуметтік тұрғын үйлерді бұрынғыдай жергілікті атқарушы органдар салады.