Заң мен тәртіп сақшыларының мерекесі жақындап қалды. Жыл сайын 23 маусымда Қазақстанда Полиция күні аталып өтіледі. Полиция қызметкерлеріне құрметімізді көрсете отырып, еліміздің өңірлерінде ерекше көзге түскен тәртіп сақшылары туралы баяндаймыз.
Полицияда жұмыс істеу — бұл қылмыспен күресу және кез келген сәтте көмекке мұқтаж жанға қол ұшын созуға дайын болу.
Алдымен биыл қаңтар айында Астанада болған оқиғаға тоқталайық. «102» пультіне өз пәтерінде қамалып қалып, шыға алмай, хал-жағдайы нашарлаған қарт адам туралы хабарлама келіп түсті. Зейнеткер емханаға қоңырау соққан, ал дәрігерлер дабыл қағып, полиция бөліміне хабарлаған. Оқиға орнына екі автопатрульдік топ жіберілді. Полиция капитандары Дулат Ыдырысов пен Мұхамедқали Қалдыбеков есіктің ішінен жабылғанын көріп, оған бірінші қабаттағы пәтердің терезесі арқылы кірген. Осылайша, науқасты құтқарып, жедел жәрдем қызметкерлеріне тапсырған. Ер адамның жүрегі ауырады және ол пәтерде жалғыз тұрады екен.
Айта кететін, Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары қызметкерлері тәртібінің, олардың азаматтармен сыпайы және ілтипатты қарым-қатынас жасау ережелері:
1. Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары қызметкерлерінің тәртібі, олардың азаматтармен сыпайы және ілтипатты қарым-қатынас жасау ережелері (бұдан әрі – Ереже) Қазақстан Республикасының Конституциясы нормаларының, «Құқық қорғау қызметі туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Заңның талаптарының, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің нормативтік құқықтық актілерінің негізінде әзірленді.
Полицияда жұмыс істеу — бұл қылмыспен күресу және кез келген сәтте көмекке мұқтаж жанға қол ұшын созуға дайын болу.
Алдымен биыл қаңтар айында Астанада болған оқиғаға тоқталайық. «102» пультіне өз пәтерінде қамалып қалып, шыға алмай, хал-жағдайы нашарлаған қарт адам туралы хабарлама келіп түсті. Зейнеткер емханаға қоңырау соққан, ал дәрігерлер дабыл қағып, полиция бөліміне хабарлаған. Оқиға орнына екі автопатрульдік топ жіберілді. Полиция капитандары Дулат Ыдырысов пен Мұхамедқали Қалдыбеков есіктің ішінен жабылғанын көріп, оған бірінші қабаттағы пәтердің терезесі арқылы кірген. Осылайша, науқасты құтқарып, жедел жәрдем қызметкерлеріне тапсырған. Ер адамның жүрегі ауырады және ол пәтерде жалғыз тұрады екен.
Айта кететін, Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары қызметкерлері тәртібінің, олардың азаматтармен сыпайы және ілтипатты қарым-қатынас жасау ережелері:
1. Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары қызметкерлерінің тәртібі, олардың азаматтармен сыпайы және ілтипатты қарым-қатынас жасау ережелері (бұдан әрі – Ереже) Қазақстан Республикасының Конституциясы нормаларының, «Құқық қорғау қызметі туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Заңның талаптарының, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің нормативтік құқықтық актілерінің негізінде әзірленді.
2. Ережені Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары қызметкерлерінің (бұдан әрі – қызметкерлер) сақтауы үшін міндетті этиканың көпшілік мақұлдаған нормалардан және мемлекеттік қызмет ерекшеліктерінен туындайтын негізгі тәртіп ережелері белгілейді.
3. Біздің еліміздің әрбір азаматы өзін-өзі қауіпсіз сезінуге, полиция қызметкерін оның өмірін, денсаулығын, намысы мен абыройын қылмыстық қол сұғушылықтан сенімді қорғауға қабілетті қорғаушы ретінде білуі тиіс.
4. Заң берген кең құқықтар мен өкілеттіктерге ие болып, полиция қызметкері ұстамдылық пен жоғары мәдениеттілік таныта отырып, оларды білікті және саналы пайдалануы тиіс.
5. Қызметкерлер құқық бұзушылықтардың жолын кесу кезінде табанды болуға міндетті, сонымен қатар олардың іс-әрекеттері құқықтық тұрғыда мінсіз, заң бұзушылықтарды, азаматтардың, оның ішінде ұсталғандар мен қамауға алынғандардың құқықтарына қысым көрсетуді болдырмайтындай түсінікті болуы тиіс.
6. Қызметкерлер халықтың назарында ұдайы болатынын және полицияның абыройы оның мінез-құлығына байланысты екенін әрқашан есте ұстауы керек.
Әрбір полиция қызметкері:
– өзінің парызын адал орындауға; – орындаушылыққа, ұқыптылыққа, кәсіби біліктілікке, қарапайымдылыққа, нақтылыққа, өзінің және өзгенің уақытын бағалай білуге негізделген іскерлік тәртіпті ұстануға;
– үнемі өз тәртібін, сезімдері мен эмоцияларын бақылап, өзінің жеке симпатиялары немесе антипатияларының, жек көру сезімінің, жағымсыз көңіл-күйдің немесе достық қарым-қатынастың қызметтік шешімдерге әсер етуіне ерік бермеуге;
3. Біздің еліміздің әрбір азаматы өзін-өзі қауіпсіз сезінуге, полиция қызметкерін оның өмірін, денсаулығын, намысы мен абыройын қылмыстық қол сұғушылықтан сенімді қорғауға қабілетті қорғаушы ретінде білуі тиіс.
4. Заң берген кең құқықтар мен өкілеттіктерге ие болып, полиция қызметкері ұстамдылық пен жоғары мәдениеттілік таныта отырып, оларды білікті және саналы пайдалануы тиіс.
5. Қызметкерлер құқық бұзушылықтардың жолын кесу кезінде табанды болуға міндетті, сонымен қатар олардың іс-әрекеттері құқықтық тұрғыда мінсіз, заң бұзушылықтарды, азаматтардың, оның ішінде ұсталғандар мен қамауға алынғандардың құқықтарына қысым көрсетуді болдырмайтындай түсінікті болуы тиіс.
6. Қызметкерлер халықтың назарында ұдайы болатынын және полицияның абыройы оның мінез-құлығына байланысты екенін әрқашан есте ұстауы керек.
Әрбір полиция қызметкері:
– өзінің парызын адал орындауға; – орындаушылыққа, ұқыптылыққа, кәсіби біліктілікке, қарапайымдылыққа, нақтылыққа, өзінің және өзгенің уақытын бағалай білуге негізделген іскерлік тәртіпті ұстануға;
– үнемі өз тәртібін, сезімдері мен эмоцияларын бақылап, өзінің жеке симпатиялары немесе антипатияларының, жек көру сезімінің, жағымсыз көңіл-күйдің немесе достық қарым-қатынастың қызметтік шешімдерге әсер етуіне ерік бермеуге;
– атағы немесе жасының үлкендігіне қарай үлкендерге құрмет көрсетуге және көңіл бөлуге, кіші – үлкенмен, қол астындағы қызметкер – бастықпен үнемі бірінші болып амандасуға;
– қызметкерге үлгілі отағасы болып, балаларына қамқорлық танытып, олардың жоғары адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға міндетті;
– сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға;
– ішкі істер органдары қызметкерлерінің жеке мүдделерін қозғайтын мәселелерді шешуге қатысты адамдардың қызметіне араласпауға;
– кәсіпкерлік қызметке негізсіз араласпау фактілерін және жеке шаруашылықпен айналысатын субъектілерге ықпал ету жағдайларын болдырмауға;
– қызметтік міндеттерін орындаумен байланысты жеке және заңды тұлғалардан сыйлық пен көмек қабылдау фактілерін болдырмауға;
– қазақстандық немесе шетелдік жеке немесе заңды тұлғалардың есебінен мемлекетаралық және шетелге туристік, емдеу-сауықтыру және өзге де жол жүрулерге, заңда белгіленген жағдайлардан басқа шақыруларды қабылдамауға міндетті.
– қызметкерге үлгілі отағасы болып, балаларына қамқорлық танытып, олардың жоғары адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға міндетті;
– сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға;
– ішкі істер органдары қызметкерлерінің жеке мүдделерін қозғайтын мәселелерді шешуге қатысты адамдардың қызметіне араласпауға;
– кәсіпкерлік қызметке негізсіз араласпау фактілерін және жеке шаруашылықпен айналысатын субъектілерге ықпал ету жағдайларын болдырмауға;
– қызметтік міндеттерін орындаумен байланысты жеке және заңды тұлғалардан сыйлық пен көмек қабылдау фактілерін болдырмауға;
– қазақстандық немесе шетелдік жеке немесе заңды тұлғалардың есебінен мемлекетаралық және шетелге туристік, емдеу-сауықтыру және өзге де жол жүрулерге, заңда белгіленген жағдайлардан басқа шақыруларды қабылдамауға міндетті.