Материалды шарттар қатынасында неке-отбасы қатынастарын реттеу жеке заңға байланысты. “Егер, некеге тұрып жатқан азаматтардың екеуі де шетел азаматтары болса, онда неке испания заңнамасына сәйкес жүзеге асырылуы мүмкін” (Испания Азаматтық кодексі 50 бап). “Шетел азаматымен неке құру мүмкіндігі, азаматтығы бар елдің Кодексіне сәйкес жүзеге асады”,- Польша Азаматтық кодексінің 14 бабында айтылған. Ресейде өз елдерінің азаматтарымен шетел азаматтары арасындағы неке құрыла алады және тұлғалардың азаматтығы заңының коллизиялық принциптер негізіндегі әртүрлі мемлекет азаматтары тұрғылықты жері заңы (домицилия) бойынша болатын некелерді құрады. Неке құру шарты шетел азаматымен неке орын алып жатқан жердің заңымен қатар, азаматтығы бар жердің заңы бойынша реттеледі. Неке рәсімі өткен жер заңы (lex loci celebrationis) шарттары міндетті түрде сақталады.
Шет елдердегі отбасылық құқық азаматтық құқық құрамына кiретiн жеке құқықтың бөлiндiсiнiң институты болып табылады. Сондықтан да көптеген елдерде отбасы құқығы азаматтық кодекстер немесе азаматтық кодекстің басқа да актілерімен, сонымен қатар отбасылық-мүліктік сот тәжірибесі, яғни азаматтық істер негізінде жасалатын актілермен реттеледі. Әрине, әр елдерде өзіне тән айырмашылықтар бар. Мысалы, жағдайдың бiрдей отбасылық-құқықтыларын қолданылатын елдер бар (ГФР, Испания, Жапония және т.б.), оларда біртұтас отбасылық құқығы бар. Жеке елдерде отбасылық құқықтың бiрнеше жүйелерi қатар жұмыс iстейдi (Ұлыбритания, Мексика тағы басқалар), көбiнесе федералды мемлекеттiк құрылымы бар елдерде. Кейбiр елдердегi жүйелердiң бiрнеше отбасылық-құқыларын бар болуы (Иран және тағы басқа мұсылман елдер) дiни себептермен ескертiледi.
Көптеген айырмашылықтар жеке елдердің азаматтық кодекстеріндегі нормалардың отбасылық-құқықтық формасында айқындалады. Германиядағы отбасылық құқық арнайы бөлімді құрайды (IV-шi кiтап), Францияда отбасылық-құқықтық нормалар екі кітапқа бөлінген: І-ші кітапта (V—IX лауазымдар) – отбасылық-құқықтық қатынастардағы нормалар және ІІІ-ші кітапта (V-шы лауазым) – неке-отбасылық қатынастар және жұбайлардың арасындағы мүліктік қатынастарға байланысты келісім шарты туралы нормалар. АҚШ-тағы жеке штаттарда отбасылық құқықпен бірге неке және ажырасу жайлы Федералды Біркелкі Заң бар (1970 жыл).
Шетел елдерiнiң заңы некеге анықтама бермейдi. Әдетте азаматтық кодекстерi бар және отбасылық заңның басқа акттерi неке құру шарттарын реттейдi. Көптеген шетел заңгер-ғалымдар өзінің көзқарастарын тек жанұя, ағайындық, заң және биологиялық ұғымдарына көбірек көңіл бөледі (қан бойынша тек). Отбасылық-құқықтың доктринасының мағынасы бойынша неке – бұл, жай ғана әрiптестiк (келiсiм шарт) мәмiле немесе ерiктi өмiрлiк одақ. С.Вагацумының және Т.Ариидзумидің пiкiрiнше жұбайлардың арасындағы қатынас — бұл келiсiмді қатынас, ал неке-отбасылық қатынастардың өзгерiсіндегі әсер неке-отбасылық мәмiлелер деп аталады.
R-ақпарат