Шымкент қаласы еліміздің оңтүстігіндегі ірі мегаполис ретінде өзінің қарқынды дамуы мен экономикалық өсімімен ерекшеленеді. Осы уақытқа дейін қала тұрғындары санының өсуі, жаңа тұрғын үйлердің бой көтеруі қала инфрақұрылымының дамуына әсер еткенмен, төтенше жағдайлардың алдын алу мәселесі де өткір тұрады. Тұрғын үйлерде орын алатын төтенше жағдайлардың алдын алу халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, әлеуметтік тұрақтылықты сақтау және материалдық шығындарды азайту мақсатында басты назарда болуы тиіс. Әрбір азамат өз тұрғылықты жерінде төтенше жағдайлардың алдын алу шараларымен таныс болуы керек.
Төтенше жағдайлардың түрлері:
Тұрғын үйлерде орын алуы мүмкін төтенше жағдайлар әртүрлі болуы мүмкін. Олардың ішінде ең жиі кездесетіндері өрт, су тасқыны, электр қуатының өшуі, газ ағып кетуі, құрылыс ақаулары мен жер сілкінісі сияқты табиғи және техногендік факторлар болып табылады. Өрттердің көбісі тұрғын үйлердің электр жүйелерінің дұрыс жұмыс істемеуі, жылыту жүйелерінің қауіпсіз еместігі және өрт қауіпсіздігі ережелерінің сақталмауы салдарынан орын алады. Сонымен қатар, Шымкенттің кейбір аудандарында су тасқынының қаупі де жоғары болып табылады, әсіресе көктем айларында жер асты суларының көтерілуі мен өзендердің тасуы ықтималдығы артады.
Төтенше жағдайларды алдын алу шаралары:
Төтенше жағдайлардың алдын алу үшін тұрғын үйлерде арнайы шаралар мен бағдарламалар қабылдануы қажет. Бұл шаралар тұрғындардың өмірі мен денсаулығын қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған. Шымкент қаласында тұрғын үйлерде төтенше жағдайлар кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін бірнеше маңызды шараларды жүзеге асыру қажет:
1. Өрт қауіпсіздігі шаралары: Өрт – тұрғын үйлерде орын алатын төтенше жағдайлардың бірі. Өрттің алдын алу үшін әрбір тұрғын үйде өртке қарсы құрал-жабдықтар мен жүйелер орнатылуы тиіс. Шымкент қаласындағы барлық көпқабатты үйлер мен жеке тұрғын үйлерде өрт дабылы, өрт сөндіру жүйелері мен құралдары, сонымен қатар эвакуация жолдары нақты белгіленген болуы керек. Сонымен қатар, электр жүйелері мен жылыту құрылғыларын тексеру, арнайы мамандарды шақырып профилактикалық қызметтер көрсету өрттің алдын алуда маңызды рөл атқарады. Әрбір үйде тұрғындарға өрт кезінде қалай әрекет ету керектігін түсіндіретін ақпараттар болуы және өрт кезінде эвакуация жоспарын әзірлеу керек.
2. Су тасқынынан қорғау: Шымкент қаласында су тасқынының қаупі жоғары аудандар бар. Әсіресе көктем және жаз айларында өзендердің су деңгейінің көтерілуі мен жаңбырлардан кейін топырақтың суға толуы сияқты жағдайлар тұрғын үйлерге үлкен қауіп төндіреді. Су тасқынының алдын алу шаралары ретінде үйдің төменгі қабаттарын су өткізбейтін материалдармен қоршау, дренаж жүйелерін күшейту және арықтарды тазалау керек. Сонымен қатар, тұрғындарға су тасқыны қаупі туралы уақытылы хабарлама беру және эвакуация жолдарын алдын ала анықтау маңызды.
3. Электр жүйелерінің қауіпсіздігі: Электр энергиясының дұрыс пайдаланылмауы да көптеген төтенше жағдайлардың себебі болып табылады. Тұрғын үйлерде электр құралдарын дұрыс орнату, электр жүйелерін мезгіл-мезгіл тексеру және жөндеу қажет. Сонымен қатар, электр құралдарын артық жүктемеу, электр қауіпсіздігі ережелерін сақтау маңызды. Шымкент қаласындағы әрбір көпқабатты үйде электр қауіпсіздігі бойынша үнемі тексерулер өткізіліп, тұрғындарға электр құралдарын қауіпсіз пайдалану туралы түсіндіру жұмыстары жүргізілуі тиіс.
4. Қауіпсіздік ережелерін түсіндіру және ақпараттандыру: Тұрғын үйлерде төтенше жағдайлардың алдын алу үшін халықты үнемі ақпараттандыру маңызды. Қала әкімдігі мен тұрғын үй басқармалары өрт қауіпсіздігі, су тасқыны мен басқа да төтенше жағдайлар кезінде қалай әрекет ету қажеттігін түсіндіретін ақпараттық материалдар таратуы керек. Сонымен қатар, арнайы курстар мен тренингтер өткізіп, тұрғындарды қауіпсіздік ережелерімен таныстыру қажет. Бұл шаралар төтенше жағдайлар кезінде дұрыс және жедел әрекет етуге мүмкіндік береді.
5. Қоғамдық бақылау және бақылау органдарының жұмысы: Төтенше жағдайлардың алдын алу шараларының тиімділігі үшін қоғамдық бақылау жүйесін енгізу қажет. Бұл мақсатта Шымкент қаласында тұрғын үй кешендерінде арнайы қауіпсіздік топтары мен бақылау органдары құрылуы мүмкін. Олар үй ішіндегі техникалық жағдайды тексеріп, қауіпсіздік ережелерінің сақталуын қадағалайды. Сонымен қатар, тұрғындардың өздері де апаттық жағдайларды анықтап, дер кезінде хабарлау арқылы қауіпсіздікті арттыруға үлес қосуы керек.
Шымкент қаласындағы тұрғын үйлерде төтенше жағдайлардың алдын алу шараларының маңызы зор. Өрт қауіпсіздігі, су тасқынынан қорғау, электр қауіпсіздігі және басқа да шаралар тұрғындардың өмірі мен денсаулығын қорғауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, бұл шаралар тұрғындар арасында қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді. Қала әкімдігі, тұрғын үй басқармалары мен қоғам бірлесе отырып, төтенше жағдайлардың алдын алу үшін тиісті шараларды қабылдауы тиіс. Тек осылайша Шымкенттің тұрғын үйлерінде қауіпсіздікті қамтамасыз етуге болады.
