Шымкент қаласы Қазақстанның оңтүстігінде орналасқан ірі индустриалды және мәдени орталық ретінде ерекше маңызға ие. Қалада көптеген жоғарғы оқу орындары мен колледждер бар, олар әртүрлі сала бойынша білім беріп, болашақ мамандарды даярлайды. Әрине, білім беру мекемелерінде студенттердің қауіпсіздігі мен денсаулығы басты орынға қойылуы тиіс. Осы орайда, төтенше жағдайлардың алдын алу шараларының тиімді жүзеге асырылуы зор маңызға ие. Төтенше жағдайлар әртүрлі формада болуы мүмкін: өрттер, табиғи апаттар, адам көп шоғырланған орындардағы оқиғалар, дәрігерлік көмек қажет болатын жағдайлар және тағы басқа. Сондықтан, білім беру мекемелерінде төтенше жағдайларға дайындық пен оларды алдын алу жүйесі жан-жақты ұйымдастырылуы тиіс.
Төтенше жағдайлар және олардың себептері:
Шымкент қаласында жыл сайын әртүрлі төтенше жағдайлар орын алуы мүмкін. 2023 жылғы статистикаға сәйкес, өрттер мен су тасқынына қатысты жағдайлар қаланың көптеген оқу орындарында қайталанып отыр. Мысалы, өрт жағдайлары бойынша колледждер мен университеттердің 30%-да өртке қарсы жүйелер жеткіліксіз болып отыр. Мұндай жағдайларда өртке қарсы дайындықты арттыру мен өрт сөндіру қызметінің сапасын жақсарту аса маңызды. Сонымен қатар, қаладағы кейбір оқу орындары су тасқыны қаупіне ұшырайтын аймақтарда орналасқан, бұл да төтенше жағдайларға дайындықты талап етеді.
Жол-көлік оқиғалары да білім беру мекемелерінде жиі кездесетін мәселелердің бірі. Оқу орындарына студенттер мен оқытушылардың келу және кету уақыты кезінде көлік кептелістері мен жол-көлік апаттары орын алуы мүмкін. Бұл жағдайдың алдын алу үшін оқу орындарының аумағында жол қауіпсіздігі шараларын күшейту, студенттер мен қызметкерлердің қауіпсіз қозғалуын қамтамасыз ету керек.
Төтенше жағдайларға дайындық шаралары:
Шымкент қаласындағы жоғарғы оқу орындары мен колледждерде төтенше жағдайлардан қорғау үшін арнайы дайындық бағдарламалары іске асырылуда. Қала әкімдігі мен оқу орындарының басшылығы бірлесіп, білім беру мекемелерінде төтенше жағдайларды алдын алу бойынша кешенді шараларды жүзеге асыруда. Бұл шаралар ішіне студенттер мен оқытушылар үшін оқу-тренингтер, өртке қарсы эвакуация жаттығулары, дәрігерлік көмек көрсету дағдыларын үйрету және қауіпсіздік техникасын оқыту кіреді.
2023 жылы Шымкент қаласында білім беру мекемелерінің 70%-ы төтенше жағдайларға дайындық бойынша арнайы оқу өткізген. Мысалы, Шымкент қаласының ірі университеттерінде және колледждерінде өрт қауіпсіздігі бойынша нақты іс-шаралар ұйымдастырылды. Жыл сайын барлық оқу орындары өрт қауіпсіздігі шараларының орындалуын тексеріп, өрт сөндіру құралдарын жаңарту және эвакуация жоспарын әзірлеу жұмыстарына көңіл бөледі.
Оқу орындарында төтенше жағдайлар кезінде алғашқы көмек көрсету, психологиялық көмек көрсету және денсаулық сақтау шаралары бойынша арнайы курстар өткізіледі. Бұл курстар студенттер мен оқытушылардың төтенше жағдайлар кезінде дұрыс әрекет ету дағдыларын қалыптастырады.
2025 жылы жоспарланған шаралар:
2025 жылға қарай Шымкент қаласында жоғарғы оқу орындарында және колледждерде төтенше жағдайларға дайындықты одан әрі күшейту жоспарлануда. 2023 жылы қабылданған шаралар нәтижесінде өрт жағдайлары 10%-ға төмендегенімен, бұл көрсеткіш әлі де оңтайландыруды талап етеді. 2025 жылы оқу орындарының барлығында жаңа өрт сөндіру жүйелері орнатылып, барлық ғимараттарда эвакуация шығулары мен өрт дабылдарының жаңартылуы жоспарлануда.
Сонымен қатар, жол-көлік апаттары мен қоғамдық қауіпсіздік мәселелеріне де назар аударылады. Оқу орындары аумағында қауіпсіздік жағдайларын жақсарту үшін көлік қозғалысын реттеу шаралары енгізіледі, арнайы қауіпсіздік бекеттері орнатылады және студенттердің қауіпсіз жүріп-тұруын қамтамасыз ететін қосымша жол белгілері орнатылады.
Шымкент қаласындағы жоғарғы оқу орындары мен колледждерінде төтенше жағдайлардың алдын алу шаралары өте маңызды әрі өзекті мәселе болып табылады. Қазіргі уақытта бұл салада бірқатар іс-шаралар қолға алынғанымен, үздіксіз жетілдіру мен жаңарту талап етіледі. Жоғарғы оқу орындары мен колледждерде төтенше жағдайлардан қорғау жүйесін нығайту арқылы қаланың білім беру мекемелерінде оқу процесінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге болады.
Төтенше жағдайларға дайындық жұмыстары оқу орындарының қауіпсіздігін қамтамасыз етіп қана қоймай, студенттердің, оқытушылардың және қызметкерлердің психологиялық жай-күйіне де оң әсер етеді. Болашақта осы саладағы шараларды одан әрі жетілдіріп, оқу орындарын қауіпсіз ету маңызды.
