Сауран ауданының әлеуметтік-экономикалық даму бағыты ауылдық жерлердегі өзекті мәселелерді дер кезінде анықтап, оларды нақты шешу жолдарын қарастырумен тығыз байланысты. Осы мақсатта аудан әкімі Мақсат Таңғатаров 2025 жылдың бірінші жартыжылдығына арналған есеп беру кездесулері аясында Ескі Иқан ауылдық округінің тұрғындарымен кездесті. Бұл кездесу ауыл өмірінің күрделі түйткілдері мен болашағына қатысты пікір алмасуға, нақты проблемаларды ортаға салуға мүмкіндік берді.
Ашық форматта өткен жиында халықтың белсенділігі мен өзекті мәселелерге бейжай қарамайтыны ерекше байқалды. Әсіресе, ағын су тапшылығы, ауыз су инфрақұрылымы, ауыл шаруашылығын дамыту мен кәсіпкерлікті қолдау бағыттарында бірқатар маңызды ұсыныстар мен шағымдар айтылды. Бұл мәселелердің ішінде су тапшылығы мәселесі – айқын әрі шешілуі тиіс басты міндет ретінде алдыңғы қатарға шықты.
Әкім баяндамасы және ауылдық округтің даму барысы:
Жиын барысында ауылдық округ әкімі Дильшад Саитов өткен жартыжылдықтағы әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштер туралы баяндама жасады. Ол ауыл ішіндегі инфрақұрылым жүйелерін жаңғырту, жол жөндеу, тұрғын үй-коммуналдық саладағы жұмыстар, ауыл шаруашылығын қолдау және жергілікті кәсіпкерлікті дамыту жөнінде кеңінен тоқталды.
Алайда әкім баяндамасынан кейін сөз алған тұрғындардың басым бөлігі ауылдағы су тапшылығы, оның ішінде ағын су жүйесінің тозуы мен ауыз су құбырларының ескіруі жайлы пікірлерін ортаға салды. Ауыл тұрғындарының айтуынша, жаз мезгілінде егістік алқаптарын суару күрделі мәселеге айналып отыр. Су арналары лайланып, кейбір арықтар мүлде жұмыс істемейді. Бұл өз кезегінде ауыл шаруашылығындағы өнім көлемінің төмендеуіне, егіннің күйіп кетуіне әкеліп соғуда.
Ағын су тапшылығы – ауыл шаруашылығының басты кедергісі:
Ескі Иқан – ежелден суармалы егіншілікке бейімделген ауылдардың бірі. Мұндағы тұрғындардың басым бөлігі бақша өсіру, мал шаруашылығы және шағын кәсіпкерлікпен айналысады. Бірақ соңғы жылдары ағын судың азаюы және су жүйесінің тозуы шаруалардың жұмысына кері әсерін тигізіп отыр.
Бұрынғыдан қалған каналдар мен арық жүйелерінің көпшілігі күрделі жөндеуді қажет етеді. Аудан әкімінің айтуынша, қазіргі таңда бұл мәселені шешу мақсатында арнайы топ құрылып, суармалы жүйелерді цифрландыру, табиғи суларды сақтау және тиімді пайдалану бағытында жұмыстар атқарылып жатыр. Сонымен қатар, облыстық бюджет есебінен ауылдарға жаңадан бетон арықтар салу, шағын тоғандар мен сүзгі жүйелерін орнату бойынша жобалық-сметалық құжаттар дайындалуда.
Ауыз су – күнделікті өмір сапасының көрсеткіші:
Кездесу барысында ауыз су мәселесі де қызу талқыланды. Ескі Иқан ауылының бірқатар көшелерінде су қысымы әлсіз, кей жерлерге ауыз су мүлдем жетпейді. Бұл – тұрғындардың тұрмысына ғана емес, денсаулығына да кері әсерін тигізіп отырған жағдай. Кей отбасылар өз қаражатына құдық қазуға мәжбүр. Мұндай жағдайда санитарлық-гигиеналық талаптардың сақталмауы тұрғындардың аурушаңдығына алып келуі мүмкін.
Аудан әкімі Мақсат Таңғатаров бұл мәселе бойынша нақты шешімдер қабылданып жатқанын айтты. Атап айтқанда, ауылдағы ескі су құбырларын ауыстыру, жаңа ұңғымалар қазу және сорғы станцияларын жаңғырту бағытында жоба дайындалуда. Қазіргі таңда бұл жоба облыстық энергетика және коммуналдық шаруашылық басқармасымен бірлесіп жүзеге асырылмақ.
Ауыл тұрғындарының даусы – шешімге жол:
Кездесудің басты ерекшелігі – тұрғындардың өзекті мәселелерді ашық айтуы болды. Әсіресе, су тапшылығы ауылдың экономикалық белсенділігіне, жастардың ауылдан кетуіне, тұрғындар арасында әлеуметтік наразылықтың артуына әсер ететіні жайлы пікірлер айтылды. Ауыл ақсақалдары мен жастар қауымы өз ұсыныстарын ортаға салып, нақты шешімдер күтетінін жеткізді.
Мәселен, кейбір тұрғындар ауылға кішігірім су қоймасын салу, тамшылатып суару технологиясын енгізу, жерасты суын тиімді пайдалану сияқты инновациялық тәсілдерді ұсынды. Бұл ұсыныстар аудан әкімдігі тарапынан оң қабылданып, арнайы жұмыс тобы арқылы зерделенетін болды.
Аудан басшысының уәдесі мен келешек жоспар:
Аудан әкімі өз сөзінде: «Ауданымыздың әрбір елді мекені – біз үшін маңызды. Сіздердің ұсыныс-пікірлеріңіз – жұмысты жүйелеуге жол көрсететін нақты бағыт. Бүгін көтерілген мәселелер назарға алынып, жауапты бөлімдерге тапсырмалар жүктеледі», – деді.
Сонымен қатар, әкім ауылды кешенді дамыту жоспары аясында инфрақұрылымды жаңарту жұмыстары жалғасатынын, әсіресе ауыз су мен ағын су тапшылығын шешу – 2025-2026 жылдардағы негізгі стратегиялық басымдықтардың бірі болатынын атап өтті.
Аудан әкімдігі қазіргі таңда ауылдардағы су жүйелерін қалпына келтіру бойынша бірнеше кезеңнен тұратын кешенді бағдарламаны жүзеге асыруды жоспарлап отыр. Бұл бағдарлама аясында су жүйелерінің техникалық жағдайын зерттеу, жаңа скважиналар мен су сақтау қоймаларын салу, су тазалау технологияларын енгізу, тұрғындармен түсіндіру жұмыстарын жүргізу көзделген.
Ескі Иқанда өткен есептік кездесу – жергілікті билік пен халық арасындағы ашық әрі сындарлы диалогтың жарқын көрінісі болды. Тұрғындардың белсенділігі мен биліктің тыңдауға, шешім қабылдауға деген дайындығы – ауылды бірге дамытуға деген сенім мен ұмтылыстың айғағы.
Ағын су тапшылығы мен ауыз су мәселесін жүйелі түрде шешу – бұл тек Ескі Иқан үшін емес, жалпы Сауран ауданының әлеуметтік тұрақтылығы мен ауыл шаруашылығының болашағы үшін маңызды міндет. Су – өмірдің бастауы. Сондықтан оны қорғау, сақтау және әділетті түрде тарату – билік пен халықтың ортақ жауапкершілігі.