Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, «Бәйтерек» жалпы білім беретін мектепте «Адал азамат» біртұтас тәрбие бағдарламасы аясында ерекше тренинг ұйымдастырылды. Бұл іс-шара бірінші сынып оқушылары үшін өткізілді. Балалардың қауіпсіздік дағдыларын қалыптастыру және дұрыс мінез-құлық негіздерін үйрету мақсатында мектептің тәжірибелі мұғалімі Катен С. «Мен не дұрыс, не бұрыс екенін білемін» тақырыбында тренинг өткізді.
Тренинг барысында оқушылар күнделікті өмірде кездесетін әртүрлі жағдайларды талқылап, қауіп-қатерді қалай тануға және дұрыс шешім қабылдауға болатынын үйренді. Балаларды қорғау жолдары, мектепте және үйде қауіпсіздік ережелерін сақтау, сондай-ақ өз іс-әрекеттеріне жауапкершілікпен қарау мәселелері толық түсіндірілді. Мұндай іс-шаралар жас ұрпаққа құқықтық сауаттылықты ерте жастан қалыптастыруға, өз құқығын түсінуге және қауіпсіздік ережелерін сақтауға дағдыландыруға көмектеседі.
Тренинг тек теориялық сабақтан тұрмай, практикалық тапсырмалар мен ойындарға негізделді. Мысалы, оқушылар топ болып дұрыс және бұрыс әрекеттерді ажырататын ситуациялық ойындар ойнады. Балалар өздері бір-біріне кеңес беріп, талқылау арқылы дұрыс шешім қабылдауды үйренді. Бұл тәжірибе олардың өзіне деген сенімділігін арттырып, күнделікті өмірде кездесетін қиындықтарды дұрыс шешуге бағыттайды.
Іс-шараның маңызды бөлігі – балаға құқықтық түсінік беру. Мұғалім балаларға кәмелеттік жасқа толмағандардың құқықтары, олардың жауапкершілігі, сонымен қатар кейбір іс-әрекеттердің заң бойынша қандай салдары болатынын қарапайым тілмен түсіндірді. Мұндай ақпарат жас ұрпаққа өз іс-әрекеттеріне мән беруге және қауіп-қатерді алдын алу дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді.
«Адал азамат» біртұтас тәрбие бағдарламасы балаларға тек құқықтық білім берумен шектелмей, олардың жалпы мәдениеті мен мінез-құлқын қалыптастыруға бағытталған. Бағдарлама оқушылардың қоғамда дұрыс әрекет ету мәдениетін түсінуіне көмектеседі. Сонымен қатар, балалар өз құқықтары мен міндеттерін білуді үйреніп, болашақта жауапты азамат ретінде қалыптасады.
Мұндай тренингтерде ата-аналардың рөлі де маңызды. Мектеп тарапынан ата-аналарға арнайы кеңестер беріліп, үйде де балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жолдары туралы ақпарат ұсынылды. Оқушылар мен ата-аналардың бірлескен жұмысы балалардың дұрыс мінез-құлқын қалыптастыруға және қауіпсіздік дағдыларын тұрақты түрде бекітуге септігін тигізеді.
Тренинг барысында балалардың белсенділігі ерекше байқалды. Олар практикалық тапсырмаларға қатысып, өз пікірлерін ортаға салып, әртүрлі сценарийлерде дұрыс әрекет жасау жолдарын талқылады. Мұндай әрекеттер оқушыларға жеке жауапкершілік сезімін оятуға және өмірлік дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Бағдарламаның мақсаты – жас ұрпаққа ерте жастан дұрыс пен бұрысты ажырата білуді үйрету, мектепте, үйде және қоғамдық ортада қауіпсіздік ережелерін сақтау маңызды екенін түсіндіру. Бұл – олардың жеке дамуы мен қоғамда дұрыс әрекет ету мәдениетін қалыптастырудың негізі.
Сонымен қатар, тренинг балалардың психологиялық дамуына да әсер етеді. Топтық жұмыстар мен ойындар арқылы оқушылар бір-бірімен қарым-қатынас жасап, эмоциялық интеллектін дамытады. Олар өз эмоцияларын бақылауды, бірлесіп жұмыс жасауды және қиын жағдайларда дұрыс шешім қабылдауды үйренеді.
«Адал азамат» бағдарламасы арқылы өткізілген осындай іс-шаралар балалардың құқықтық сауаттылығын арттырып қана қоймай, олардың этикалық, мәдени және әлеуметтік дағдыларын жетілдіруге мүмкіндік береді. Бұл – болашақта жауапты, саналы, қауіпсіз әрекет ететін азаматтарды тәрбиелеудің маңызды қадамы.
Тренинг қорытындысында балалар алған білімдерін тәжірибеде қолдануға дайын екендерін көрсетті. Олар күнделікті өмірде кездесетін қиындықтарға бейімделуге, дұрыс шешім қабылдауға және қауіп-қатерден сақтануға дайын. Мұндай сабақтар олардың сенімділігін арттырып, өзіне деген құрметін қалыптастырады.
Мұғалімдер мен тәрбиешілер осындай тренингтерді жүйелі түрде ұйымдастырып, балалардың қауіпсіздігі мен құқықтық сауаттылығын нығайтуға бағытталған жұмыстарын жалғастыруда. Бұл – тек мектептің ғана емес, ауданның, қоғамның жалпы дамуына және балалардың өмір сапасын арттыруға қызмет ететін маңызды шара.
Осылайша, «Бәйтерек» жалпы білім беретін мектепте өткізілген «Мен не дұрыс, не бұрыс екенін білемін» тақырыбындағы тренинг жас оқушылардың құқықтық, әлеуметтік және психологиялық дамуына елеулі үлес қосты. Бұл іс-шара балалардың өз әрекеттеріне жауапкершілікпен қарауына, қауіпсіздік ережелерін сақтауға, қоғамда дұрыс әрекет етуге үйренуіне ықпал етті. Жас ұрпаққа құқықтық білім беру – болашақ Қазақстанның қауіпсіз, жауапты азаматтарын тәрбиелеудің маңызды қадамы.