Отбасының әлемде атқарып отырған жұмыстары өте көп. Демографиялық өсім болмаса елдің әлеуметтік-экономикалық жағдайы нашарлайтыны белгелі. Сондықтан да отбасының мемлекет алдындағы міндеттері өте көп. Ең алдымен тарихи сабақтастықты айтқан жөн. Күрделі де аумалы-төкпелі заман ұрпақты аман сақтап қалуды негіз еткен тарихи отбасылық сана қалыптастырды. Яғни ұрпақты болу, көп болу, ұрпақ үшін жан қию дәстүрі әлі күнге жалғасып келеді.
Екінші жағынан, «туыс көп болған сайын адамның психологиясы мықты, өзіне өзі сенімді болады». Қазақ дәстүрінде «бірге туған бірге өледі», «у ішсең руыңмен», «көрші қақысы – Тәңір қақысы» деген танымдар қалыптасып, әркім өз ұрпағы мен туысы және көршісі үшін жауапкершілік арқалайтын берік ұлттық отбасылық сана қалыптастырды.
Үшінші бір айтпай кетуге болмайтын дәстүр – ата-ананы, қарттарды өле-өлгенше құрметтеп, бағу дәстүрі.
Мысалы, батыс елдерінде және қазіргі батыстың отбасылық құндылығына берілген отбасыларда балалар бәлиғат жасына толған соң, еркіне жібереді. Яғни баласы үшін жауапкершілік арқаламайды. Балалары да әке-шешелерін бағу және көмектесу деген жауапкершіліктен қашады.
Міне бұл бала мен әке-шеше арасындағы отбасы құндылығын ойрандады. Бұл отбасылар үшін, ондай көзқарастағы адамдарға үйлі болып, бала сүю артық жұмыс.
Тағы бір ескерерлік жағдай, қазақтың ұрпақ жалғастырудағы «әмеңгерлік» дәстүрі. Яғни түрлі апаттар мен жаугершіліктен жесір қалған әйелдер де қорғансыз қалмай, тұрмысқа шығарып отырған. Тіптен, бай, манаптар 3-4 әйелге дейін алып, көптеп ұрпақ қалдырғаны белгілі. Бұл да отбасылық құндылық – дәстүр ретінде өз ролін атқарды. Отбасы – адам үшін ең жақын әлеуметтік орта. Отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің мұралар мен салт-дәстүрлердің сақтаушысы. Отбасында бала алғаш рет өмірмен, қоршаған ортамен танысып, мінез-құлық нормаларын игереді. Отбасы – баланың азамат болып өсуінің негізі.
Адамның жеке басының алғашқы қалыптасуы отбасынан басталады. Оның ержетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді. Жеке адамның бойындағы ар-ұяты, ақыл-ойы, адамгершілігі, басқа адамдармен қарым-қатынаста, мәдениеттілікті тәрбиелеуде отбасы – алғашқы қадам. Сондықтан отбасы – өте қажетті, басқадай ешнәрсемен өзгертуге болмайтын баспалдақ. Отбасы – сыйластық, жарастық орнаған орта. Отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы.
R-ақпарат