-Соңғы уақытта әрбір белсенді тұрғын өзін волонтер ретінде көрсетеді. Нағыз волтерлік деген не?
— Волонтерлік болып табылмайтын әлеуметтік пайдалы қызметтің көптеген түрлері бар. Қайырымдылыққа қаражат жинау, яғни емделуге, үй, киім сатып алуға және т. б. қаражат жинау – Бұл волонтерлік емес, волонтерлік фредрайзинг– бұл мүлдем басқа!
Мешіттің, шіркеудің, ғибадатхананың немесе саяси партиялардың пайдасына жұмыс істеу де волонтерлік қызмет емес.
Заңға сәйкес, волонтерлік қызмет Саяси партиялар мен діни бірлестіктерді қолдауға бағыттала алмайды.
Кез – келген іс-шараға көрермен ретінде қатысу-бұл волонтерлік емес! Іс-шаралардағы шығармашылық қойылымдар волонтерлікке -қатысты болуы мүмкін, егер бұл іс-шара халықтың осал топтарының бос уақытын ұйымдастыру шеңберінде өткізілсе ғана.
Заңда волонтерлік қызмет – жеке және заңды тұлғалардың мүдделері үшін өтеусіз негізде ерікті, әлеуметтік бағытталған, қоғамдық пайдалы қызмет деп жазылған.
Заң волонтерлік қызметтің құқықтық негіздерін, мақсаттары мен міндеттерін, қағидаттарын, нысандары мен түрлерін, сондай-ақ қолдау шараларын белгілейді.
— Волонтердің өтеусіз қызмет түсінігі нені білдіреді?
-Бұл қағида волонтер дегенді білдірмейді, ол тегін жасайтын адам. Волонтерлер өздеріне қызықты жерде жұмыс істеуге барады, және, әрине, әр волонтер өз жұмысынан пайда көреді. Және бұл пайда шексіз тізімделуі мүмкін. Бұл көкжиектің кеңеюі, желінің өсуі, жаңа таныстар. Ең қызығы, іс жүзінде сізге ешкім сенбейтін салада, әсіресе коммерциялық жобаларда өзіңізді сынап көру мүмкіндігі. Ал волонтерліктің арқасында сен өзіңе кез келген рөлді алып көре аласың және одан әрі жұмысқа орналасу үшін өзіңді маман ретінде көрсете аласың.
Өтеусіз дегеніміз, волонтер еңбек шартын жасамайды және жалақы алмайды, бірақ волонтер белгілі бір өтемақы алатын жеке жағдайлар бар. Мысалы, егер волонтерлер белгілі бір ұйымның атынан жыл бойы жалғыз басты қарт зейнеткерлерге немесе мүмкіндігі шектеулі адамдарға көмектессе, онда волонтерлерге жол шығындарын өтеуге тырысады. Немесе егер бұл волонтерлерді тамақтандыру мүмкіндігі жоқ қарқынды физикалық әрекеттері бар шара болса, онда ұйым тамақ үшін белгілі бір соманы бөледі. Бірақ бұл әлі де жалақы емес, адам өз күшін жұмсағаны үшін өтемақы, бірақ қаржылық ресурстар емес.
— Волонтерлікте қандай бағыттар бар?
— Қазақстанда волонтерлік бастамаларды ілгерілету үшін онлайн-платформа құрылды qazvolunteer.kz. Онда волонтерлік қозғалысқа, сондай-ақ ұйымға қатысуға ниет білдірген әрбір адам тіркеле алады. Осы платформада атап өтілгендей, волонтерлікті дамыту мынадай негізгі бағыттар бойынша жүргізіледі:
«Bilim» — білім;
«Qamqor» — өмірлік қиын жағдайға тап болған адамдарға көмек көрсету, қарт адамдарға, арнайы күтім жасайтын мекемелердегі адамдарға, ерекше қажеттіліктері бар адамдарға көмек көрсету;
«Sabaqtastyq» — тәлімгерлік;
«Saýlyq» — медициналық бағыт;
«Taza Álem» — экологиялық бағыт;
«Asyl mura» — рухани-мәдени және тарихи құндылықтарды сақтау;
«Úmit» — техногендік апаттарды, ТЖ жою.
Қазір бұл бағыттардың барлығы, Президент қолдаушы болып саналатын Birgemiz жалпыұлттық ұранымен біріктірілген.
Біргеміз-бұл жай сөздер емес. Бұл орталықтандырылған алаң елдегі барлық Волонтерлік қызметті үйлестіруге мүмкіндік береді, бұл мемлекет үшін күрделі кезеңдерде әсіресе өзекті.
-Волонтерлік құрамы бойынша қандай түрлерге бөлінеді?
-Бұған дейін мен әлеуметтік пайдасы бар волонтерліктегі бағыттар туралы айттым, ал қазір құрамы, яғни волонтерліктің неден тұратыны туралы түсіндіремін.
Күміс волонтерлік. Белсенді азаматтық ұстанымға ие және құнды тәжірибесі бар, әлеуметтік мәселелерді шешуге өтеусіз қатысатын және әртүрлі бағыттағы волонтерлік жобаларды іске асыратын ересек адамдар кіретін волонтерлік қызмет.
Корпоративтік волонтерлік. Коммерциялық құрылымдардың өкілдерін әлеуметтік маңызы бар қызметке өтеусіз негізде тарту және олардың жеке әлеуетін іске асыру. Бұл қызметті жұмыс беруші ұйымның басшылығы қолдайды және корпоративтік мәдениеттің ажырамас бөлігі болып табылады.
Халықаралық волонтерлік. Бұл жас жағынан да, қаржылық жағынан да барлығына қол жетімді. Бұл елді іштей зерделеудің, шет тілін жетілдірудің және планетаның әртүрлі бұрыштарындағы адамдармен жақсы уақыт өткізудің ерекше мүмкіндігі.
Pro bono және IT волонтерлігі. Бұл өз білімі мен дағдыларымен біреуге көмектесу. Мысалы, ірі компанияның маркетологы қайырымдылық қорына жылжыту стратегиясын жасауға көмектеседі. Мұндай қызметтің нысаны бұрыннан белгілі және Еуропа мен АҚШ-та қолданылады.
Инклюзивті волонтерлік. Бұл-мүмкіндіктері шектеулі адамдарға көмек көрсетуге, іс-шаралар ұйымдастыруға, қоғамның әлеуметтік-маңызды проблемаларын шешуге бағытталған бірлескен волонтерлік қызмет.
— Волонтерлік тәжірибесі сізге не берді?
— Волонтерлік маған пікірлестер мен сарапшылар қауымдастығына қызықты бағыттар бойынша қатысуға мүмкіндік берді. ҚР және басқа елдер бойынша керемет саяхаттар, тағдыршешті кездесулер және күшті сезімдер. Оның үстіне, мен жобалық менеджер жұмысына шақыру алған болатынмын. Мен өзімді qazaqtv телеарнасының тележүргізушісі ретінде сынап көрдім және волонтерліктің арқасында білген басқа да көптеген қызықты жобаларды жүзеге асырдым.
R-ақпарат